Frustratie over stankoverlast blijft aanhouden
Ongeveer zestig bewoners van Tuindorp Oostzaan kwamen gisteravond bijeen in het Zonnehuis om hun zorgen te uiten over de aanhoudende overlast van de kunstmestfabriek ICL, gelegen in het Westelijk Havengebied. Tijdens een bijeenkomst met vertegenwoordigers van het bedrijf werden twee nieuwe plannen gepresenteerd die volgens ICL bedoeld zijn om de overlast te verminderen, maar het merendeel van de aanwezigen bleef sceptisch.
Vóór de start van de bijeenkomst lieten verschillende bewoners hun onvrede blijken met protestborden. Een buurtbewoonster, Kirsten Zimmerman, sprak haar wantrouwen uit en stelde dat de voorgestelde aanpassingen eerder als schijnbewegingen worden gezien dan als werkelijke verbeteringen. “Concreet is er nog nauwelijks iets veranderd,” aldus haar kritiek.
Tijdens de presentatie gaf locatiedirecteur Erik Wegman aan dat er recent vier methodes zijn getest om de geurhinder te reduceren. De meest veelbelovende oplossing lijkt een filter met actieve kool te zijn, dat geurmoleculen opvangt voordat ze in de lucht komen. Wegman meldde dat eerdere proeven een reductie van maar liefst 99 procent lieten zien, hoewel hij ook waarschuwde dat de effectiviteit na verloop van tijd kan afnemen. De ambitie is om deze installatie voor de zomer van 2026 te plaatsen, wat betekent dat bewoners nog minstens een jaar met stankoverlast moeten leven.
De bewoners zijn echter niet gerustgesteld. Ze wijzen op eerdere maatregelen die weinig effect hadden. Zo concludeerde de Omgevingsdienst eerder dit jaar dat een druppelvanger voor zoutzuurdruppels slechts 1 procent effectief was. ICL heeft deze conclusie betwist en vindt de meetmethode onjuist.
Myrthe Verweij, van actiegroep Adem Vrij aan het IJ, benadrukte dat de gezondheidsklachten al geruime tijd bestaan en dat bewoners niet opnieuw willen worden gerustgesteld met loze beloftes. Naast de geurhinder ervaren bewoners ook klachten door de uitstoot van zoutzuur, zoals prikkende ogen en ademhalingsproblemen. ICL heeft aangegeven dat er plannen zijn om over te stappen naar gezuiverd water voor de gaswasser en dat speciale sponsen moeten helpen bij het afvangen van zoutzuur uit de dampen. De effectiviteit van deze nieuwe maatregelen moet echter nog onderzocht worden.
“We liggen elke avond met pijn in onze ogen. Dit duurt ons te lang,” zei Fieke Jägers van Adem Vrij aan het IJ. Ook een longchirurg die aanwezig was, uitte zijn bezorgdheid over de schadelijke effecten van zoutzuur op de longen van de bewoners.
De spanning in de zaal was voelbaar en verschillende bewoners gaven blijk van hun wantrouwen richting ICL. Een aanwezige gaf aan dat hij al twintig jaar in de buurt woont en geen vertrouwen meer heeft in het bedrijf. Ondanks het groeiende ongenoegen blijft ICL voornemens om tot 2040 op deze locatie actief te blijven, aangezien het huurcontract nog loopt tot dat jaar. Actiegroep Adem Vrij aan het IJ pleit ervoor dat ICL tijdelijk sluit totdat de problemen volledig zijn opgelost.
ICL-directeur Kevin Brugge erkende dat het langer duurt dan gewenst om effectieve maatregelen te nemen, maar benadrukte dat dit proces tijd kost. Hij blijft geloven in de aangekondigde stappen, maar het wantrouwen onder de bewoners blijft groot. Een buurtbewoner merkte op: “Het klinkt allemaal nog te vaag; we willen eerst zien of het werkt.”
Commissaris Steven van Weyenberg zal woensdag voor het eerst met de directie van ICL overleggen over de aanpak van de overlast. ICL heeft aangekondigd dat zij in het voorjaar opnieuw een bewonersavond zullen organiseren, in de hoop tegen die tijd al verbetering te kunnen tonen in de bestrijding van geuroverlast.