Brandweerlieden die te maken krijgen met traumatische ervaringen in hun werk, krijgen al twee decennia onvoldoende hulp. Dit is de conclusie van Tijs van Lieshout, directeur van de veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland en voorzitter van de landelijke raad van brandweercommandanten, in een recente aflevering van Zembla. Volgens het onderzoeksprogramma moeten brandweerlieden zelf op zoek naar psychologische hulp en raken ze verstrikt in langdurige juridische procedures.
PTSS bij brandweerlieden
Zembla heeft de afgelopen maanden onderzoek gedaan naar hoe de brandweer omgaat met posttraumatische stress-stoornis (PTSS). Ze spraken met brandweerlieden, advocaten en vakbonden. PTSS is een stoornis die kan optreden na het ervaren van heftige gebeurtenissen, wat kan leiden tot nachtmerries, herbelevingen en ernstige psychische problemen.
Officiële cijfers suggereren dat het aantal brandweerlieden met PTSS in Nederland beperkt is tot een handvol. Echter, volgens Zembla zou het werkelijke aantal, gebaseerd op internationaal onderzoek, in de honderden kunnen lopen. Brandweerlieden geven aan dat ze niet goed worden voorbereid op de impact van de gebeurtenissen die ze meemaken, zoals verdrinkingen, beknellingen en suïcides.
Brandweer en reanimaties
Sinds 2006 voert de brandweer steeds meer reanimaties uit, omdat zij sneller ter plaatse kunnen zijn dan de ambulance. Volgens het onderzoeksprogramma voert de brandweer veruit de meeste reanimaties uit. Alleen al in Amsterdam en Rotterdam voerde de brandweer vorig jaar zo’n tweeduizend reanimaties uit. Bij 80 procent van de reanimaties overlijdt het slachtoffer, waaronder soms ook baby’s en kleine kinderen. Een brandweerman in Zembla zegt: “Wat ik aan dood heb gezien, dat kan je brein niet aan.”
Erkenning van PTSS als beroepsziekte
Opmerkelijk is dat PTSS door de brandweer niet wordt erkend als beroepsziekte, terwijl dat bij de politie en Defensie wel het geval is. Een uitzondering hierop is Amsterdam-Amstelland, dat in 2022 een tijdelijke ‘coulanceregeling’ opende voor PTSS’ers, waardoor zij niet worden gekort op hun salaris. Tot nu toe hebben zich daar 43 mensen gemeld.
De Zembla-aflevering ‘Opgebrand’ is vanavond om 22:05 uur te zien bij BNNVARA op NPO 2.