De Nieuwe Kerk aan de Dam in Amsterdam is de gastheer van De Grote Indonesië-tentoonstelling, die vandaag haar deuren opent. Deze tentoonstelling is niet zomaar een verzameling van artefacten uit een bepaalde periode, maar een uitgebreide reis door de tijd, verteld vanuit een hedendaags perspectief.
Een Driejarig Project
De totstandkoming van deze tentoonstelling was een langdurig proces. Gedurende drie jaar hebben de makers intensief gewerkt aan de tentoonstelling, waarbij ze gesprekken hebben gevoerd met meer dan honderd mensen in zowel Nederland als Indonesië. Hoofdconservator Marlies Kleiterp beschrijft het als een voorstelling die de rijke en turbulente geschiedenis van Indonesië tot leven brengt.
Volgens Kleiterp is de gedeelde geschiedenis tussen Nederland en Indonesië een onderwerp dat vaak over het hoofd wordt gezien. “Uit een rapport van de commissie Bussemaker blijkt dat de jongste twee generaties nauwelijks iets hebben meegekregen op school over deze gedeelde geschiedenis, en met name de gruwelijkheden die daar hebben plaatsgevonden,” legt ze uit.
Een Rijke Geschiedenis
De tentoonstelling is echter niet alleen gericht op de donkere kanten van de geschiedenis. Er is ook aandacht voor de cultuur van Indonesië van ver voor de periode van slavernij en oorlog. “We willen het grote, meeslepende verhaal van Indonesië vertellen. De geschiedenis is veel rijker en breder dan de periode die zo dichtbij is en in ons hoofd zit. Daarom beginnen we de tentoonstelling met het oude legendarische rijk en de vooroudercultuur. Dit zijn allemaal aspecten die in het hedendaagse Indonesië nog steeds van belang zijn,” zegt Kleiterp.
Controverse en Frictie
De geschiedenis van Indonesië is niet zonder controverse en frictie. Dit werd onlangs nog duidelijk tijdens een Indië-herdenking op de Dam, waar burgemeester Halsema afwezig was omdat de dochter van de omstreden KNIL-kapitein Raymond Westerling kwam spreken.
“We proberen zo goed mogelijk de actualiteiten in de gaten te houden en te verweven in de tentoonstelling,” legt de hoofdconservator uit. “Met de audiotour, die je aan kunt passen, proberen we elke keer de actualiteit bij te houden. En mensen de ruimte te geven om te reflecteren op een bepaald thema of onderwerp zoals ook de jaren 40 en 50 in Indonesië.”
Wat te Zien?
In de Nieuwe Kerk worden meer dan 300 objecten tentoongesteld. Van eeuwenoude archeologische vondsten, sculpturen, historische documenten en toegepaste kunst tot wajangpoppen, textiel, sieraden, mode, schilderkunst, fotografie en films. Deze objecten zijn afkomstig uit tientallen musea en privécollecties. De tentoonstelling loopt tot en met 1 april 2024.