De straten van Amsterdam zijn rijk aan verhalen, en AT5 is er om ze te ontdekken. Vandaag nemen we je mee naar de Amsterdamse Waterleidingduinen, de bron van het kraanwater dat door de aderen van de stad stroomt.
De geschiedenis van het water in Amsterdam
Onze gids voor vandaag is historica Laura van Hasselt. Ze legt uit dat tot halverwege de 19e eeuw, Amsterdam geen kraanwater had. Het water dat de stad gebruikte, was regenwater of rivierwater uit de Vegt, dat in waterschepen naar de stad werd gebracht. Dit water was echter niet zo schoon als het duinwater dat later de stad in stroomde. Terwijl de stad groeide en vervuilde, kreeg het de bijnaam “Een mooie vrouw met een slechte adem”.
De impact van vervuild water
Met vervuild water kwamen ook ziekten de stad in, waaronder de meest dodelijke: cholera, ook wel bekend als de blauwe dood. Vanaf 1953 konden Amsterdammers bij verschillende tappunten emmers duinwater kopen, wat leidde tot minder uitbraken. Pas in 1883 werd de cholerabacil ontdekt, waardoor het verband tussen schoon water en gezondheid kon worden bewezen.
De reis van het water
We beginnen onze tocht bij de Oranjekom, een grote verzamelvijver waar al het gewonnen water uiteindelijk terecht komt. Boswachter Gerard leidt ons naar de eerste plek waar het voorgezuiverde water uit de Rijn binnenstroomt. “Vanuit hier wordt 8000 kubieke meter water per uur verspreid in de duin.” En zulk zuiver water is bijzonder, volgens Gerard: “Wij maken het lekkerste water van Nederland.”
De damherten van de duinen
Onderweg komen we boswachter Martin tegen. Hij vertelt ons over de damherten die in het gebied leven. De populatie wordt al een aantal jaar beheerd om de biodiversiteit te beschermen. “Voordat we begonnen met het beheer waren het er 4000, nu ongeveer 1800.”
De infiltratiegebieden: de laatste stop
Onze laatste stop zijn de infiltratiegebieden, een verboden gebied waar de waterwinning plaatsvindt. “Als hier mensen aan de apparatuur gaan zitten, is het hele watersysteem ontregeld,” legt Gerard uit. Het water dat hier stroomt is gezuiverd door het duin en dus het schoonste water in het gebied. Gerard en Kiki durven het wel te proeven. Maar of het nu al lekker is?