In het boek ‘Verdwenen stad’ wordt een schokkend feit onthuld over het Gemeentelijk Vervoerbedrijf (GVB) in Amsterdam. Volgens de auteurs zou het GVB na de Tweede Wereldoorlog hebben geprobeerd om betaling te ontvangen van de nazi’s voor het gebruik van hun trams. Deze trams werden onder andere gebruikt om Anne Frank en haar familie af te voeren.
Incassobureau ingeschakeld
Deze onthulling kwam aan het licht door onderzoek van schrijver Guus Luijters en filmmaker Willy Lindwer. Zij ontdekten oude facturen waaruit bleek dat het GVB een incassobureau had ingeschakeld om de betaling van de Duitse bezetter te ontvangen voor het verhuren van de trams. Deze facturen toonden aan dat de rekening bij de bevrijding nog niet was voldaan door de Duitsers.
Onbetaalde rekening
“Het meest verbijsterende was dat er een aantekening op de factuur stond dat de rekening bij de bevrijding nog niet betaald was door de Duitsers”, zegt Luijters. “Het GVB had een incassobureau ingeschakeld dat twee jaar lang heeft geprobeerd om die 80 gulden te innen.”
Verdwenen stad
‘Verdwenen stad’ is niet alleen een boek, maar ook een gelijknamige film. Het werk belicht verschillende aspecten van de Tweede Wereldoorlog in Amsterdam, waaronder de rol van het GVB. De onthulling over de pogingen van het GVB om betaling te krijgen van de nazi’s is slechts een van de vele schokkende feiten die in het boek en de film worden onthuld.
Deze onthulling werpt een nieuw licht op de rol van het GVB tijdens en na de oorlog. Het roept vragen op over de ethiek en verantwoordelijkheid van bedrijven in oorlogstijd en de nasleep daarvan. Het is een herinnering aan de complexiteit van de geschiedenis en de vele verhalen die nog te ontdekken zijn.