De Palestijnse filmmaker Basma al-Sharif en tien anderen hebben zich teruggetrokken van het Internationaal Documentaire Filmfestival Amsterdam (IDFA). Dit volgde op een spontaan protest tijdens de openingsavond, waarbij de organisatie verklaarde dat de controversiële slogan ‘from the river to the sea, Palestine will be free’ niet meer gebruikt mocht worden. Hoewel de organisatie deze uitspraak later nuanceerde, was Al-Sharif al vertrokken.
De impact van het conflict
Al-Sharif, die nu in Berlijn woont, was uitgenodigd als jurylid voor het festival en er zouden vier van haar korte films worden vertoond. Ze vertelt dat de recente gebeurtenissen in het Israël-Palestina-conflict haar diep hebben geraakt. “Ik voelde me al kwetsbaar. Ik heb familie in Gaza, mijn leven is tot stilstand gekomen. Het was mijn eerste keer dat ik zou reizen sinds de oorlog daar is begonnen. Ik keek ernaar uit, het leek me een geweldig festival.”
De reactie op het protest
Toen Al-Sharif hoorde over het protest en de daaropvolgende verklaring van de organisatie, probeerde ze de artistiek directeur, Orwa Nyrabia, ervan te overtuigen dit niet te doen. “Het is angstaanjagend dat een documentairefestival op zo’n agressieve manier één stem wil smoren”, zegt Al-Sharif. Ze voelde zich niet meer op haar gemak en besloot zondag haar verblijf in Amsterdam voortijdig te beëindigen.
De voortzetting van het festival
Al-Sharif vindt het wrang dat het festival doorgaat, met prijsuitreikingen, feestjes en diners. “Misschien is dat nu niet het moment. We zitten nu in een crisis die direct met deze oorlog te maken heeft en die ontvouwt zich nu ook op het festival.”
Een woordvoerder van IDFA benadrukt echter dat er nog steeds bijna driehonderd andere filmmakers zijn die veel tijd en energie in hun projecten hebben gestoken. “Die willen dat graag aan de wereld tonen, dat is wat IDFA ook wil. Het programma gaat door zoals het gepland is, we hebben een verantwoordelijkheid naar die makers toe om die films te kunnen vertonen.”
De organisatie betreurt het dat Al-Sharif zich niet welkom voelde. “We hadden graag haar visie op de wereld willen delen. Het liefst hadden we dat ze was gebleven en dat we een dialoog met haar hadden kunnen voeren.”