Dit jaar worden in Amsterdam verschillende activiteiten georganiseerd om te herdenken dat de Trans-Atlantische slavernij 150 jaar geleden écht afgelopen was. De stad speelde drie eeuwen lang een grote rol in de wereldwijde slavenhandel en slavernij. Onderzoeker en beleidsadviseur Diversiteit Joandi Hartendorp legt uit hoe het komt dat de slavernij zo lang kon duren en hoe ideeën uit die tijd toch nog steeds doorwerken.
Officiële afschaffing in 1863, maar pas écht afgelopen in 1873
De slavernij in Suriname werd officieel afgeschaft op 1 juli 1863, maar de tot slaaf gemaakten moesten toen nog 10 jaar verplicht blijven werken op de plantages. Daarom wordt gezegd dat de slavernij pas in 1873 écht afgelopen was.
De oorzaken van drie eeuwen slavernij
Volgens Hartendorp, onderzoeker aan de Universiteit voor Humanistiek, kon de slavernij zo lang bestaan omdat er in het begin veel geld mee te verdienen was, aangezien mensen gratis werkten. Daarnaast werden er in de periode van slavernij ideeën verzonnen over zwarte mensen, waarmee een rangorde werd gecreëerd waar witte mensen bovenaan kwamen te staan en zwarte mensen onderaan. Deze rangorde maakte het mogelijk om mensen tot slaaf te maken zonder schuldgevoel.
Doorwerking van slavernij-ideeën in het heden
Hartendorp stelt dat de ideeën uit de tijd van de slavernij zijn blijven voortbestaan. Tot op de dag van vandaag is er sprake van doorwerking, bijvoorbeeld wanneer mensen last hebben van anti-zwart racisme of wanneer ze uitgescholden worden. In dergelijke situaties zijn de denkbeelden uit de tijd van de slavernij nog steeds aanwezig.