De afgelopen jaren heeft Amsterdam te kampen gehad met een groeiend rattenprobleem. Het aantal meldingen van rattenoverlast bij de GGD is enorm gestegen, maar voor het eerst in drie jaar is er een daling te zien. Hoewel dit een positieve ontwikkeling lijkt, is het aantal meldingen nog steeds ongeveer twee keer zo hoog als voor de coronapandemie. Bovendien betekent een daling in meldingen niet noodzakelijkerwijs een daling in het aantal ratten.
De cijfers
In 2023 ontving de GGD 6042 meldingen van ratten in de stad, een daling van ruim 700 meldingen ten opzichte van het voorgaande jaar en bijna 1300 minder dan in 2021. Het hoogtepunt van het aantal meldingen was in 2021, toen de GGD 7329 meldingen ontving. Voormalig wethouder Jakob Wedemeijer (Openbare Ruimte en Groen) sprak destijds van een zorgelijke stijging.
Coronapandemie en rattenoverlast
Opmerkelijk is dat het aantal meldingen aanzienlijk hoger is dan voor de coronaperiode. Toen de pandemie uitbrak, zag de GGD een toename van bijna 2000 meldingen. De reden hiervoor was dat mensen meer thuis waren, wat resulteerde in meer huishoudelijk afval en vollere vuilnisbakken op straat. Bovendien zagen Amsterdammers vaker ratten in hun eigen buurt en meldden dit.
Bestrijding van ratten
De bestrijding van ratten in de stad is een uitdaging. In 2022 werd een algemeen voerverbod voor de hele stad ingesteld om het probleem aan te pakken. Volgens de GGD is de overvloed aan voedsel in de stad en het gebrek aan natuurlijke vijanden voor de rat een van de redenen waarom het probleem de afgelopen jaren zo sterk is gegroeid. De bestrijding van ratten wordt alleen uitgevoerd op plaatsen waar ze schade kunnen veroorzaken of een gezondheidsrisico vormen.
De rol van afvalbeheer
Een van de belangrijkste strategieën om het aantal ratten te verminderen, is het verminderen van het afval op straat. Dit blijkt echter een van de moeilijkste taken voor de stad te zijn. In 2023, het jaar van de kortstondige afvalstaking en de invoering van statiegeld op blikjes, waren de straten vaak bezaaid met vuilnis. De gemeente probeert dit probleem aan te pakken met een nieuwe cao en donneerringen, in de hoop daarmee ook de rattenoverlast te verminderen.
Hoewel het aantal meldingen van rattenoverlast is gedaald, blijft het probleem bestaan. Het is duidelijk dat er nog veel werk aan de winkel is om de rattenpopulatie in Amsterdam onder controle te krijgen.