Recent onderzoek van de GGD Amsterdam heeft aangetoond dat eenzaamheid een groeiend probleem is onder de inwoners van de stad. Bijna een kwart van de Amsterdammers, 23 procent om precies te zijn, ervaart gevoelens van eenzaamheid. Dit is een zorgwekkende trend die aandacht verdient.
De ervaring van eenzaamheid
Kevin Nicholson, een 22-jarige Amsterdammer en deelnemer aan het AT5-jongerenprogramma Wij Zijn Amsterdam, heeft persoonlijk ervaren hoe het is om eenzaam te zijn. Hij vraagt zich af of eenzaamheid iets is om je voor te schamen en of er manieren zijn om deze gevoelens te bestrijden. Om antwoorden te vinden, ging hij in gesprek met Imke Jansen, docent psychologie aan de VU.
Op straat blijkt dat veel mensen zich kunnen identificeren met gevoelens van eenzaamheid. Een voorbijganger merkte op: “Zelfs als je met mensen bent, voel je je niet altijd samen. Soms ben je alleen in een groep.”
Misvattingen over eenzaamheid
Volgens Imke Jansen zijn er veel misvattingen over eenzaamheid. “Er zijn nog wel vooroordelen over mensen die eenzaam zijn. Dat je bijvoorbeeld niet sociaal vaardig bent of anders bent en niet aangepast. Dat is misschien in een heel klein aantal van de gevallen zo, maar meestal niet. Vaak is het ook zo dat er een grote levensgebeurtenis heeft plaatsgevonden waardoor je in die situatie terecht komt; een verhuizing of een overlijden bijvoorbeeld.”
Praten over eenzaamheid
Veel jongeren die Nicholson op straat sprak, vinden eenzaamheid niet iets om je voor te schamen. “Je kan je emoties niet controleren. Je kan niet ineens denken: nu ga ik me niet meer eenzaam voelen.” De meesten vinden dan ook dat er juist over gepraat moet worden. “Ik denk dat het taboe besproken moet worden. Maar het is lastig, want als je eenzaamheid ervaart, heb je denk ik niet het idee dat mensen er zijn voor je.”
Jansen bevestigt dit: “Het feit dat je weet dat andere vooroordelen hebben, zorgt ervoor dat je er nog minder over durft te praten. En tegelijkertijd kan je die ook internaliseren. Dus dan ga je er zelf in geloven. Dus als andere mensen denken dat je niet sociaal vaardig bent, kun je denken: misschien ben ik dat niet. En dan durf je er nog minder over te praten.”
Actie ondernemen tegen eenzaamheid
Hoewel er veel begrip is voor eenzaamheid, blijkt uit de gesprekken op straat dat weinig mensen zouden reageren op een oproep van een eenzaam persoon als ze die niet kennen. Jansen bevestigt dat het belangrijk is om actief te blijven en stappen te ondernemen om eenzaamheid te bestrijden. “Wat helpt is activiteiten ondernemen. Durf de eerste stap te zetten. En dat is moeilijk, maar dan kom je erachter dat er meer mensen zijn die dit ervaren.”
De boodschap is duidelijk: ook al voel je je eenzaam, je bent niet alleen. Het is belangrijk om het gesprek over eenzaamheid te blijven voeren en actief te zoeken naar manieren om deze gevoelens te bestrijden.